aids
Aids
Het woord aids bezorgd me kippenvel. Het aanzicht van de zwarte jonge vrouw op de cover van “Mijn status is positief” deed me stilstaan. “Zou zij ook…?”, vroeg ik me zwijgend af.
Ik ga eerlijk zijn: deze problematiek lijkt niet meer veel geheimen te hebben voor mij. Ik ken aids, gelukkig niet té persoonlijk. Dan rest er natuurlijk de vraag: waarom kies je dit onderwerp? Wel, omdat ik me nog veel vragen stel rond de problematiek. Hoe komt het dat aids zich nog steeds zo massaal kan verspreiden terwijl we weten hoe dit te voorkomen? Hoe worden mensen met aids bekeken in landen waar het merendeel besmet is? En hoe zit dat hier? Verstoot de Westerse samenleving je wanneer ze erachter komen dat je besmet bent met deze ziekte?
Wat je dus niét moet verwachten in deze blogpost is een grote uiteenzetting over de ziekte zelf. Het is namelijk de bedoeling om mijn ‘gaten’ op te vullen. Ik wil ingaan op het taboe rond de ziekte. Op de gevoelens, de vooroordelen, de sociale reactie,… Over waarom wij ,als grondig geïnformeerde, niet kunnen voorkomen dat de ziekte zich in landen zoals Afrika verspreid als een lopend vuurtje. In deze blogpost wil ik dieper graven dan het pure medische.
1 Algemene informatie
Aids-wat?
In 1981 ontdekten wetenschappers in Amerika een nieuwe ziekte. Plots werden er heel wat gevallen vastgesteld van een speciale soort longontsteking. De zieken concentreerden zich vooral bij jonge, homoseksuele mannen. Wetenschappers noemden de nieuwe ziekte ‘aids’.
seropositief | hiv | aids |
Iemand die besmet is met het hiv-virus, is seropositief. | = Humaan Immuno deficiëntie Virus. Een virus dat je afweersysteem aanvalt. Op die manier kan je lichaam zichzelf niet langer verdedigen. | = Verworven immuundeficiëntie Syndroom. Wanneer je weerstand zo zwak wordt dat je infecties krijgt die normaal geen gevaar zouden vormen maar nu levensbedreigend zijn. Het lichaam herstelt zich niet meer. |
Fases van de ziekte
Vensterperiode of blinde periode.
In deze periode is het virus ‘onzichtbaar’. Je bent net besmet maar voelt je niet ziek. Af en toe kan je symptomen hebben van griep. Je lichaam heeft nog niet genoeg antilichamen aangemaakt. Hierdoor weet het niet dat het besmet is en kan je de ziekte dus ook niet opsporen. In deze periode kan je anderen al infecteren.
Periode van seropositiviteit.
Vanaf nu kan het virus teruggevonden worden in je lichaam. Dit is na 6 tot 8 weken. Vanaf dit moment ben je nog steeds niet ziek, maar wel seropositief. Je kan de ziekte overdragen naar anderen. Deze periode kan enorm lang duren, wel tot 10 jaar.Ziekteperiode of Aids.
Het virus is heeft je lichaam volledig overgenomen?. Je afweersysteem geeft op en je lichaam zal zich niet langer verdedigen. Op dit punt krijg je zware infecties.
Hoe krijg je hiv?
Het hiv-virus kan zich schuil houden in verschillende lichaamssappen: bloed, sperma, vaginaal vocht, moedermelk, speeksel (al is de concentratie is dit laatste meestal te laag om iemand te besmetten)
Wanneer je dus in contact komt met deze sappen, maak je kans op een besmetting.
- Het meest voorkomende contact is onveilig vrijen. Mensen gebruiken vaak geen condoom omdat ze denken da pil hen genoeg zal beschermen. Dit voorkomt wel zwangerschap, maar geen overdracht van SOA’s! Ook bij anale geslachtsgemeenschap is er gevaar. De wanden van de endeldarm zijn broos en bevatten vaak scheurtjes. Hierdoor kan je dus ook besmet raken.
- Een tweede oorzaak het gemeenschappelijk gebruik van injectienaalden, bijvoorbeeld bij druggebruik. Jezelf drugs toedienen met een besmette spuit garandeert je om een hiv-virus op te lopen.
- Besmetting tijdens de zwangerschap. Hoewel het risico klein is dat je je kind tijdens de zwangerschap besmet met aids, is het nog steeds een mogelijkheid. Na de bevalling mag je je kind ook geen borstvoeding geven, aangezien die geïnfecteerd is.
- Het toegediend krijgen van geïnfecteerd bloed. Hoewel dankzij vele tests de kans tegenwoordig kleiner is dan1/6.000.00 dat je geïnfecteerd bloed krijgt, is dit in het verleden wél gebeurd. Op die manier werden veel mensen besmet met het hiv-virus.
- Andere situaties waarbij je in contact komt met lichaamsvocht van anderen: een menselijke beet, acupunctuur met naalden die niet voor eenmalig gebruik zijn, een wonde verzorgen zonder handschoenen,…
Is aids te genezen?
Neen, al zijn er ondertussen wel aidsremmers op de markt gebracht. Deze kunnen er voor zorgen dat je veel trager in het aidsstadium terecht komt.
2 Het boek
Auteurs
Annemie Struyf en Lieve Blancquart kan je op zen minst beschrijven als ‘straffe madammen’. Ze deinzen er niet voor terug om diep in te gaan allerlei problematieken. Voor het boek ‘Insjallah mevrouw’ trokken ze reeds samen naar Afghanistan om daar de positie van een vrouw te ontdekken in het dagelijkse leven. Hun open blik is iets wat ik enorm bewonder en waar ik enkel maar naar kan streven. Annemie werd geboren in 1961, is moeder van vijf kinderen en een succesvol journaliste. Naast boeken schrijven maakt zo ook programma’s zoals ‘In godsnaam’ en doet ze lezingen om geld in te zamelen voor het goede doel. Haar sidekick Lieve is een talentvol fotografe die menig harten weet te raken met haar ontroerende foto’s.
Inhoud
In dit boek trekken de twee vriendinnen erop uit om aids een gezicht te geven. Niet enkel in Afrika, waar de problematiek steeds groter wordt, maar ook hier. Want aids is geen Afrikaanse ziekte, maar een wereldziekte.
Een zakelijke reis werd plots veel meer toen ze oog in oog stonden met baby Hope en zoals zij het zeggen ‘op een onbewaakt moment te lang in haar ogen staarden’. We maken eerst en vooral kennis met Achieng, een 36 jarige vrouw die me enorm geïnspireerd heeft. Uiteraard is ze besmet met het hiv-virus. Maar vreemd genoeg ziet ze dit niet zoals haar lotgenoten: als een straf. Achieng gelooft dat het haar opdracht is. Een teken van bovenaf dat haar laat weten wat ze met haar leven moet doen. Ze is vastbesloten om zich niet door de ziekte te laten verteren, wat volgens haar typisch is aan een vrouw. Die zal beseffen dat ze plichten heeft, verantwoordelijkheden, en vechten tot de laatste snik. Een man, vertelt Achieng, wentelt zich in zelfmedelijden en schaamte en geeft simpelweg op. Dat Achieng een moedige vrouw is, bewijst ze doorheen heel het boek. Ze neemt iedereen onder haar hoede, waaronder ook verkrachter Abed en moordenaar Kush. In het boek zal ze Annemie en Lieve in contact brengen met zoveel verschillende mensen: prostituees, misdadigers, vrouwen, mannen, kinderen,…
Het aidsprobleem is Afrika is nochtans niet onverklaarbaar: koppels vrijen zonder condoom, mannen hebben vele vrouwen, verkrachting is er schering en inslag. Dan heb ik het nog eens niet gehad over al hun bizarre tradities die enkel maar bijdragen tot het verspreiden van aids! 1 op 12 mensen zijn naar schatting geïnfecteerd in Afrika. Dit ligt vooral aan voorlichting, maar ook aan de positie van de vrouw daar. Van alle hiv-positieve vrouwen in de wereld, leeft 76% in deze regio. Laten we even op een rij zetten waarom er net daar veel besmettingen zijn:
- gebrek aan voorlichting
Achieng zet zich dagelijks in om mensen met aids te helpen. Zo gaat ze in scholen vertellen hoe je aids kan krijgen en hoe je jezelf hiertegen kan beschermen. Het probleem is dat velen die voorlichting net niét gekregen hebben. Ze zien er geen graten in om te vrijen zonder condoom en met meerdere mensen. Dankzij mensen zoals Achieng wordt er in Afrika gewerkt aan de ‘Awareness’ van de ziekte. In het boek vertelt een verkrachter dat hij zich probeert te bedwingen omdat hij gehoord heeft over aids en dit niet wil krijgen.- financiële aspect
Condooms moet je natuurlijk kopen en daar wringt het schoentje ook wel. In het boek spreken we met verschillende prostituees. Ze vertellen ons dat een beurt zo’n 100 shilling (1 euro) kost. Een aidsonderzoek bijvoorbeeld, kost 20 shilling. Dit is voor hen een drempel om zich te laten onderzoeken.
- polygamie
In Afrika is het niet ongewoon voor een man om meerdere vrouwen te hebben. Op die manier draagt hij het virus over van de ene op de andere.
- positie van de vrouw
Wat me nog het meest choqueerde in hele de boek is de manier waarop vrouwen behandeld worden in het boek. Als een stuk vuil, lager dan een hond. Je merkt dat de vrouwen hun positie ook wel erkennen en in vele gevallen mannen haten.
De gesprekken met de prostituees grepen me het meest aan. Ze worden vernederd, geslagen, verkracht en dan nog vaak niet eens betaald. Hun leven is echt zo enorm gruwelijk. Ik heb zoveel bewondering voor het feit dat ze zich staande houden. Maar aan de andere kant zoveel medelijden met hen. Want hun leven zal nooit anders zijn dan dat.
“Ik durf er niet aan te denken hoeveel ik er al over mij heb laten gaan. Tegenwoordig passeren er zo’n tien per dag, vroeger liep dat soms op tot vijftig. Reken dus maar uit. Glimlachend schuift ze me een bierviltje toe en samen maken we de rekensom.
-10 mannen per dag.
- 365 dagen per jaar.
- 22 jaar lang.
- Dat maakt 80.300 mannen die mijn lichaam al hebben misbruikt, concludeert ze bitter.”
Stel je voor dat je elke dag zo misbruikt zou worden, mentaal moet dit enorm zwaar zijn voor hen. Een constante strijd om te overleven. En je mag niet opgeven, je kàn niet opgeven! Voor de kinderen, die op jonge leeftijd geconfronteerd worden met wat later ook hun toekomst zal zijn. Vaak ontvangen moeders hun klanten in dezelfde kamer waar hun kinderen zitten. De kinderen zien dus hoe hun moeder telkens opnieuw misbruikt wordt en gaan dit ‘normaal’ vinden. Want er is geen andere manier om aan voedsel te komen. Deze klanten weigeren dan nog eens om een condoom te gebruiken. Wanneer je tegenstribbelt hierdoor, wordt je gewoon verkracht. Sommigen weten zelfs dat ze besmet zijn en willen het je doorgeven zodat je samen met hen kan sterven. Deze mannen vinden dit ook gewoon doodnormaal en dat is misschien nog het ergste! In het boek laat Achieng een slechtoffer van een groepsverkrachting kennis maken met een verkrachter. De verkrachter heeft geen spijt van wat er gebeurde, zo enorm ingeburgerd is het daar om zo’n misdaad te doen.
Wanneer je het geluk hebt om niet in de prostitutie terecht te komen en te kunnen trouwen, moet je nog steeds op je hoede zijn. Want moest je man sterven, neemt zijn familie al jouw bezittingen achter en sta je achter. Dan moét je ineens trouwen met zij schoonbroer, die gerust al enkele vrouwen kan hebben.
- homoseksualiteit in Afrika
Hoewel dit niet voorkwam in het boek, is het zeker en vast een belangrijke reden! Homoseksualiteit wordt in vele landen, waaronder Afrika, nog steeds niet getolereerd. Ze leven dus undercover en zijn daarom moeilijk te bereiken. Hierdoor kunnen ze niet voorgelicht worden over de gevaren van hiv. Zo’n 40% van de homoseksuele Afrikanen is naar schatting besmet met hiv. Vaak hebben ze dan ook nog seks met verschillende vrouwen, zodat niemand door zou krijgen dat ze eigenlijk homo zijn.
- de schaamte rond aids
Dit is misschien nog wel de belangrijkste factor van ze allemaal. Hoewel een groot deel van de bevolking besmet is met hiv, blijft er een enorm taboe rond bestaan! Velen laten zich nooit testen, omdat ze bang zijn om een positieve test af te leggen. Anderen zijn besmet en verzwijgen dit voor hun omgeving. Zelfs wanneer iemand sterft aan aids wordt dit gewoonweg genegeerd.
- verouderde tradities
Ik las dit boek meestal ’s morgens op de bus, op weg naar school. Enkele keren waren er stukken zo aangrijpend, of zelfs misselijkmakend, dat ik even moest bekomen. In Afrika zijn er nog steeds zoveel oude tradities die dringend van de baan moeten. Wanneer een man bijvoorbeeld sterft, moeten al zijn vrouwen en kinderen verkracht worden. Op die manier worden ze ‘gezuiverd’. Wanneer je weigert, vermoorden ze je en zoeken ze iemand die tegen betaling je lijk wil verkrachten. Op die manier wordt het hiv-virus van de ene op de andere verspreid.
Maar de meest zieke, absurde traditie moest nog komen. Afrikaanse mannen geloven dat ze van aids kunnen genezen door een baby te verkrachten. Het komt enorm vaak voor: ze ontvoeren een kind van een prostituee, breken de benen en verkrachten het kindje. Hierna kan het zijn dat ze de baby vermoorden, of gewoon zo achterlaten. Dit overtreft werkelijk… alle zieke ideeën van de wereld. Hoe kan je, als volwassen man, jezelf ervan overtuigen dat je een baby verkrachten kan rechtvaardigen? Ik sterf nog liever zelf! Of hoe kan je in het jaar 2011 überhaupt nog geloven dat zoiets prehistorisch een remedie tegen aids zou kunnen zijn?
Het boek was zo enorm aangrijpend, ik heb gewoon iedereen in mijn familie dagelijks geconfronteerd met wat ik allemaal las! Die problematiek is zo’n vicieuze cirkel, dat een einde niet meteen in zicht ligt.
Maar niet enkel daar, ook hier bij ons. In het boek werden namelijk ook Belgen geïnterviewd over hoe ze omgaan met de ziekte. Hier merk je een grote diversiteit: sommigen zijn er heel open over en zoeken steun in hun omgeving. Anderen kiezen ervoor om het te negeren, alsof ze niet besmet zijn. Nog anderen gaan op zoek naar het verleden. Eigenlijk zijn de mensen die hier in België besmet worden ongelooflijke bofkonten. Hoewel ze klagen en zeuren over hun besmetting, zouden ze dankbaar moeten zijn. In België krijg je een goede medische behandeling, hiv wil hier niet zeggen dat je onmiddellijk dood zal gaan. Ten tweede heb je nog steeds de kans om normaal door het leven te gaan. Terwijl in Afrika elke seconde van hun leven draait rond hun ziekte, hun gebrek aan medicatie, informatie en veiligheid.
In België waren er in januari 2009 23 378 mensen seropositief. In december 2009 hadden er 4025 daarvan aids ontwikkeld. Mensen met hiv i België krijgen vaak te maken met maatschappelijke problemen. Zo mag je baas je niet ontslaan omdat je seropositief bent, maar zal dit wel gemakkelijk kunnen doen om ‘een andere reden’ zoals reorganisatie, besparingen,…
Ook dingen zoals levensverzekeringen en hospitalisatieverzekeringen zijn moeilijk vast te krijgen wanneer je de diagnose van hiv krijgt. Er zijn zelfs beperkingen bij het reizen. Sommige landen hebben een speciale wetgeving omtrent het toelaten van seropositieven.
3 In de les
Elke minuut raken wereldwijd 5 mensen besmet met het hiv-virus. Als je deze zinnen gelezen hebt is er opnieuw iemand besmet geraakt.
Op Wereld Aids dag (1 december) zou ik hiermee aan de slag gaan in de les. Doel? Informeren maar ook sensibiliseren! Ik zou hen dus inderdaad voorlichten over aids. Hiermee wil ik zeggen: ‘Wat is aids?’ ‘Hoe voorkom ik een besmetting?’,…
Maar ik wil hen ook sensibiliseren. Bijvoorbeeld door rollenspellen te doen in de klas. Hoe vertel je je beste vriend dat je aids hebt? Hoe reageer je als wanneer je vriend je dit komt vertellen? Op die manier leren ze erover te praten, te communiceren.
Maar niet enkel dit is belangrijk. Ik zou ook werken rond vooroordelen. In het begin van de les schrijf je op het midden van het bord ‘aids’ en moeten leerlingen enkele woorden aan het bord komen noteren; Op die manier roep je voorkennis op maar ook vooroordelen. En die laatste is net wat je aan het einde van je lessenreeks moet herzien. Hoe denken ze er dan over? Zijn die vooroordelen er nog steeds? Wat heb je bijgeleerd?
Bronnen:
http://www.nature.com/nature/journal/v406/n6791/full/406015a0.html
http://www.allesoverseks.be/cms/vragen/aids/wat-is-het-verschil-tussen-hiv-en-aids.aspx
http://www.sensoa.be/pdf/praat_over_seks/leven_met_hiv.pdf
Geen opmerkingen:
Een reactie posten